نوروفیدبک در واقع یک فرآیند یادگیری است و بر اساس شرطی سازی امواج مغزی عمل می کند. هدف نوروفیدبک در اصل آموزش خودتنظیمی به مغز است .بدینصورت که وقتی امواج مورد نظر به سطح مطلوب رسید با استفاده از فیدبک های دیداری وشنیداری جذاب به مراجع پاداش داده می شود ودر نهایت الگوی مورد نظر تقویت میگردد. نوروفیدبک  درواقع مانند یک آینه عمل می کند و فرد با مشاهده مانیتور جلوی خود به صورت غیر مستقیم  به وضعیت امواج مغزی خود  پی می برد و سعی می کند آن را اصلاح کند  پس نوروفیدبک مانند آینه اشکالات را به فرد نشان می دهد و این خود فرد است که سعی می کند  آن ها را تصحیح نماید. این فرآیند در نوروفیدبک با استفاده از پخش فیلم ویا بازی کامپیوتری انجام می شود وفرد با دیدن پیشرفت ویا توقف بازی (در اصل گرفتن پاداش یا از دست دادن امتیاز) سعی می کند وضعیت تولید امواج مغزی خود را اصلاح کند.   با تکرار این فرآیند مغز بصورت خود تنظیمی , سطح امواج را به سطح مطلوب می رساند. نوروفیدبک با استفاده از الکترودی که روی سر قرار می گیرد ,  فقط امواج مغزی را ثبت می نماید و هیچ گونه موجی راوارد مغز نمی کند و عارضه منفی برای فرد را بدنبال ندارد.

پس از انجام ارزیابی اولیه    فرد روبروی مانیتور دستگاه می نشیند وبا اتصال الکترودها به سر واخذ یکBase line اولیه نوروتراپیست پروتکل مناسب را انتخاب کرده و فرآیند درمان آغاز می شود.مدت زمان جلسات بین 30تا45 دقیقه 10تا 40  جلسه بر اساس  مراجع می باشد

دانشمندان ناسا از سال1960 شروع به پژوهش دراین  زمینه کردند وبتدریج از تکنولوژی نوروفیدبک برای افزایش توجه وتمرکز خلبانان وکاهش اضطراب آن ها استفاده کردند .نوروفیدبک ازسال 1990 برای کاربرد های درمانی مورد استفاده قرار گرفته است.بطوریکه تعداد این مراکز در آمریکا در حال افزایش است واز 60 مرکز در سال2000به 1000مرکز در سال 2007 رسیده است

در سایر روش های نوروتراپی مانند TMS و tDCS  و ... با تحریک این امواج در مغز تغییراتی ایجاد می شود و ممکن است عوارضی هم دیده شود. درحالیکه در این روش بر خلاف سایر روش ها مغز در معرض موج یا طیف مغناطیسی خاصی قرار نمی گیرد پس عارضه خاصی هم دیده نمی شود در واقع در نوروفیدبک هیچ گونه دستکاری یا مداخله خارجی وجود ندارد که بخواهد عوارض جانبی داشته باشد یا وابستگی ایجاد کند در حالیکه داروها بعنوان یک ماده خارجی سعی در تنظیم فعایت های مغز دارند .بنابر این با قطع آن ها نظم ایجاد شده در مغز از بین می رود و مغز مجددا برای اینکه تنظیم خود را بدست آورد  نیازمند دارو است که این مساله بعنوان اثر تنظیمی دارو ها شناخته می شود .

واین در حالی است که هدف نوروفیدبک آموزش خود تنظیمی به مغز است و سعی دارد به مغز یاد بدهد که چگونه خود را تنظیم کند و نواقص عملکردی  خود را برطرف نماید  پس با نوروفیدبک تنها مهارت های جدید می آموزیم که ما ومغز ما را توانمند تر می سازد تا به امروز هیچ اثر منفی از نوروفیدبک مشاهده نشده است و بدترین حالت آن این است که نتواند تغییری در علایم بیمار بوجود آورد

استفاده از نوروفیدبک توسط سازمان غذا وداروی آمریک(FDA) برای درمان اختلال بیش فعالی -نقص توجه (ADHA) اختلالات یادگیری  اضطراب  و... مورد تایید قرار گرفته است. استفاده سایکوفیزیولوژیکال از نوروفیدبک و بیوفیدبک هدف بسیاری از تحقیقات می باشد. مطالعات انجام شده در ذیل توسط گروه “Association of Applied Psyschophysiology and Biofeedback” (AAPB) و ” Society for Neuronal  Regulation” صورت گرفته است.

میزان تاثیر نوروفیدبک و بیوفیدبک در بیماری های مختلف :

موثر و خاص (Level 5):

·         بی اختیاری ادرار در زنان (Urinary Incontinence in females)

موثر (Level 4):

·         اضطراب (Anxiety)

·         بیش فعالی (Attention deficit disorder-ADHD)

·         درد مزمن (Chronic pain)

·         یبوست (Constipation)

·         سردرد (بزرگسالان( (Headache (adult) – Tension headache/migraine/mixed)

·         فشارخون (Hypertension)

·         اختلالات حرکتی (Motion Sickness)

·         سندروم رینود (Raynaud’s disease)

·         اختلالات گیج گاهی فکی (Temperomandibular disorders)

تاثیر احتمالی (Level 3):

·         اعتیاد (مصرف مواد و الکل) (Alcoholism/Substance abuse )

·         آرتروز (Arthriosis)

·         دیابت (Diabetes Mellitus)

·         اختلالات دفع کودکان (Fecal disorder children)

·         اختلالات دفع بزرگسالان (Fecal incontinence adult)

·         سردرد کودکان (Headache – Pediatric)

·         بی خوابی (Insomnia)

·         بی اختیاری ادرار مردان (Urinary incontinence males)

·         آسیب های مغزی (Traumatic Brain injury)

تاثیر احتمالی (Level 2):

·         آسم (Asthma)

·         اوتیسم (Autism)

·         فلج عصب صورتی (Bell’s Palsy)

·         اختلالات مزمن انسدادی ر یوی (Chronic Obstructive Pulmonary Disease)

·         بیماری های عروق کرونری (Coronary artery disease)

·         Cystic fibrosis

·         اختلالات افسردگی (Depressive disorder)

·         Erectile dysfunction

·         فیبرومیالژیا (Fibromyalgia)

·         زخم پا (Foot Ulcers)

·         Hand dystonia

·         سندروم تحریک پذیری روده (Irritable Bowel Syndrome)

·         Mechanical ventilation

·         Post traumatic stress disorder

·         جراحات ناشی از کشش متوالی (Repetitive strain Injury)

·         سکته (Stroke)

·         وزوز گوش (Tinnitus)

·         بی اختیاری ادرار در کودکان (Urinary incontinence in children)

بدون پشتیبانی تجربی (First Level):

·         اختلالات تغذیه (Eating disorder)

·         Multiple Sc lerosis)MS)

·         جراحات طناب نخاعی (Spinal Cord Injury)

·         سکته Stroke (Neurocardiogenic)

·         Immune function

·         لکنت زبان (Sluttering)

·         اختلالات طناب صوتی (Vocal cord dysfunctions)

توضیح تقسیم بندی   Level

Level 1·         براساس گزارش ها و مطالعات بیماران می باشد اما در واقع مشاهدات تجربی و آزمایشی کافی موجود نیست.

Level 2·         حداقل یک مورد مطالعه با جامعه آماری کافی و اقدامات مناسب وجود دارد. اما بدلیل کمبود نمونه های تصادفی برای· کنترل شرایط داخلی در مطالعه، این بیماری ها در این سطح قرار می‌گیرند.

Level 3·         مطالعات چندگانه و مطالعت کلینیکی و تکرار این مطالعات، اثر بخشی بیوفیدبک را در بهبود این بیماری ها نشان می دهد .

Level 4·         در مقایسه با گروه های کنترل یا پلاسبو بهبود قابل توجهی از لحاظ آماری در افراد تحت درمان با نوروفیدبک و بیوفیدبک صورت گرفته است.

Level 5 ·         موارد این سطح همانند سطح 4 می باشد اما دارای جامعه آماری بالاتر و قابل اعتمادتری نسبت به دارو درمانی یا درمان های دیگر توجه Level پایین در اثرگذاری در واقع دلیل بر اینکه این فرآیند اثرگذار نمی باشد نیست. بسیاری از این بیماری ها به این دلیل در level پایین تر قرارگرفته اند که هنوز تحقیقات بر روی آنها به اتمام نرسیده است.

در نمونه های دیگر، تاثیر کمتر ایجاد شده ناشی از تغییرات درونی فردمی باشد که باید توجه داشت افراد با یکدیگر متفاوت هستند. برای بیمار آینده نگر و کسی که از روشهای سنتی درمان راضی نمی باشد و یا بادارو درمانی مشکل دارد احتمال اثربخشی درمان با استفاده از این روش ها بسیار بهتر و منطقی تر می باشد. یکی از کاربردهای موثر نورفیدبک در درمان اختلالات بیش فعالی -نقص توجه و اختلالات یادگیری است.بیش فعالی و نقص توجه اختلالی است درمانش در هیچ کجای دنیا تنها کار یک پزشک , تراپیست و حتی دارو نیست و برای درمان صحیح نیازمندهمکاری تیمی از درمانگران شامل:(پزشک متخصص , کاردرمان , روانشناس , گفتار درمان , نوروتراپیست و... )است. دکتر لوبار در سال 1995 مقاله ای منتشر کرد  که در 80% از کودکان بیش فعالی که نوروفیدبک دریافت کرده بودند به شکل قابل ملاحظه ای نشانه های بیش فعالی و نقص توجه در آن ها بهبود پیدا کرده بود و این بهبودی تا 2 سال پابرجا بود.نوروفیدبک در اصل  از رویکردهای نوین  در درمان این کودکان است که پس از ارزیابی کودک و داشتن شرایط مناسب می تواند به والدین توصیه گردد.

از آنجا که نوروفیدبک به تنظیم کارکرد مغزی می پردازد . لذا در ارتقا توانمندی ها م مهارت های مختلف ذهنی و شناختی مانند بهینه سازیتصمیم گیری   افزایش خلاقیت  تقویت حافظه    افزایش تمرکز  کاهش اضطراب    افزایش هماهنگی  ذهن وبدن بویژه در ورزشکارانافزایش توانمندی های هنری از جمله موسیقی و.. موثر است.

در حال حاضر بسیاری از ورزشکاران در کشورهای پیشرفته  وبسیاری از سازمان های معتبر جهانی جهت بهبود عملکردوتوانایی های پرسنل خود از این روش  و سایر روش های مبتنی بر بیوفیدبک استفاده می کنند مانند تیم ملی ایتالیا   باشگاه آث میلان و ...وبه همین  علت  بعنوان دوپینگ اخلاقی معروف شده است .